دنده زنی که به آن کله زنی نیز می گویند نوعی حرک رفت و برگشتی ابزار برش است که درجهت عرض دندانه چرخ دنده صورت می گیرد. این ابزار رفت و برگشتی به شکل شانه دنده یا چرخ دنده معمولی است. در فرآیند دنده زنی، تیغه های چرخ دنده ای، باعث به وجود آمدن دندانه ها می گردد.
کله زنی از روش های چرخ دنده تراشی است که در طی آن قطعه کار به صورت ثابت بسته می شود و دستگاه تراش با حرکت رفت و برگشتی که انجام می دهد، دندانه های چرخ دنده را روی قطعه ایجاد می کند. از روش کله زنی بیشتر به منظور تولید هزارخاری استفاده می گردد. فرآیند تولید چرخنده به این صورت است که در آن هر دو چرخنده با یکدیگر درگیر می شوند.
زمانی که نیاز به انتقال نیرو زیاد بوده و به صورت ضربه ای باشد، از هزارخاری استفاده می گردد. هزارخار به وسیله ای گفته می شود که از آن برای انتقال دادن گشتاور چرخشی میان دو محور استقاده می شود. استفاده دیگر این وسیله، همراستاسازی برای مونتاژ است. البته این کار را خار یا key نیز انجام می دهد که یک وسیله مکانیکی است. اما تفاوت در این است که هزار خار این توانایی را دارد که گشتاور چرخشی را به صورت یکنواخت تری منتقل کند. البته برای این کار باید از دو هزارخار داخلی و خارجی استفاده شود. انواع هزارخارها عبارتند از:
ابزاری که برش استفاده می گردد و نیز قطعه خام چرخ دنده که هر دو اینها در ماشین کله زنی موجود هستند، طی یک حرکت غلتشی با هم درگیر می گردند و همزمان با این حرکت، ابزار برش در امتداد محور خودش نیز نوسان پیدا می کند و به این ترتیب تاثیر خود را بر برش می گذارد.
ابزارهای برشی مورد استفاده در فرِآیند دنده زنی از نوع پینیون هستند.
در حالت کلی دنده زنی روشی است برای تولید چرخ دنده. برای ساخت چرخدنده روش های زیادی وجود دارد که از آن ها می توان به روش های زیر اشاره نمود:
در فرآیند دنده زنی با صفحه تراش که منجر به تولید چرخ دنده می گردد، از دستگاه صفحه تراش استفاده می گردد. در صفحه تراش نوعی تیغه فرز پینیون کاربرد دارد. این تیغه روی اسپیندلی با محور عمودی نصب گردیده. در این حالت محور اسپیندل و محور چرخنده موازی هم هستند. تیفه فرز پینیون حرکات رفت و برگشتی انجام می دهد و با این حرکات، عملیات براده براده برداری تا جایی صورت می گیرد که دایره های گام با همدیگر مماس گردند. هر بار که براده برداری پایان می یابد، کمی دایره گام و تیغه به روی هم می غلتند و پس از آن تیغه به نقطه آغازین برمی گردد. این عملیات تا زمانی که برش نهایی روی دنده ها صورت گیرد، ادامه پیدا می کند. در کل این روش سبب می گردد که لبه های برش خورده دچار ساییدگی و آسیب نگردند.
چهار نوع حرکتی که در این فرآیند صورت می گیرد عبارتند از:
از جمله محصولاتی که در فرِآیند کله زنی مورد تولید می شوند می توان به موارد زیر اشاره نمود:
از دنده زنی می توان هم برای تولید محصول تکی و هم برای تولید انبوه بهره برد.
برای اینکه فرآیند دنده زنی به درستی صورت گیرد و مشکلی در حین کار ایجاد نگردد، نیاز است که اقدامات زیر صورت گیرد:
برچسب : نویسنده : امیر dandezani بازدید : 85